საიდან იჭრება ორგანიზმში ინფექცია და რომელი დაავადება შეიძლება დაემართოს მეძუძურ ქალს? - მეან-გინეკოლოგის რეკომენდაციები

ქა­ლის ორ­გა­ნიზ­მის ტემ­პე­რა­ტუ­რა სხვა­დას­ხვა ინ­ფორ­მა­ცი­ას გვაწ­ვდის და მისი გა­ზომ­ვაც სხვა­დას­ხვა მი­ზანს ემ­სა­ხუ­რე­ბა. ამის შე­სა­ხებ გვე­სა­უბ­რე­ბა მეან-გი­ნე­კო­ლო­გი სო­ფიო გე­ლაშ­ვი­ლი.

• 👉  კვალიფიციური მომზადება - ყველა საგანი ერთ სივრცეში   

- ქალ­ბა­ტო­ნო სო­ფიო, რა არის ბა­ზა­ლუ­რი ტემ­პე­რა­ტუ­რა და რა სა­ჭი­როა მისი გა­ზომ­ვა?

- ბა­ზა­ლუ­რი ტემ­პე­რა­ტუ­რის მი­ხედ­ვით ხდე­ბა ოვუ­ლა­ცი­ის სა­ვა­რა­უ­დო თა­რი­ღის გა­მოთ­ვლა. ბა­ზა­ლუ­რი ტემ­პე­რა­ტუ­რა ძი­რი­თა­დად სწორ ნაწ­ლავ­ში იზო­მე­ბა. ცნო­ბი­ლია, რომ მენსტრუ­ა­ლუ­რი ციკ­ლი ფო­ლი­კუ­ლუ­რი, ოვუ­ლა­ტო­რუ­ლი და ლუ­თე­ი­ნუ­რი ფა­ზე­ბის­გან შედ­გე­ბა. ამ სამი ფა­ზის შე­სა­ბა­მი­სად იც­ვლე­ბა ორ­გა­ნიზ­მში ჰორ­მონ­თა დონე. ჰორ­მო­ნებ­თან ერ­თად იც­ვლე­ბა ბა­ზა­ლუ­რი ტემ­პე­რა­ტუ­რაც. ბა­ზა­ლუ­რი ტემ­პე­რა­ტუ­რის გა­ზომ­ვით შეგ­ვიძ­ლია გა­ვი­გოთ: რო­გორ იზო­მე­ბა ბა­ზა­ლუ­რი ტემ­პე­რა­ტუ­რა?

- ბა­ზა­ლუ­რი ტემ­პე­რა­ტუ­რის გა­სა­ზო­მად სა­ჭი­როა ჩვე­უ­ლებ­რი­ვი (ვერ­ცხლის­წყლის ან ელექტრო­ნუ­ლი) თერ­მო­მეტ­რი. ვერ­ცხლის­წყლის თერ­მო­მეტ­რით ტემ­პე­რა­ტუ­რას ზო­მა­ვენ 5 წუ­თის გან­მავ­ლო­ბა­ში, ელექტრო­ნულს იღე­ბენ სიგ­ნა­ლის შემ­დეგ. თერ­მო­მეტ­რი უნდა მო­ამ­ზა­დოთ წინა სა­ღა­მოს და სა­წოლ­თან და­ი­დოთ.

ტემ­პე­რა­ტუ­რა აუ­ცი­ლებ­ლად ერ­თსა და იმა­ვე დროს უნდა გა­ი­ზო­მოთ.არ ად­გეთ, არ წა­მოჯ­დეთ, სა­წოლ­ში აქ­ტი­უ­რად არ იმოძ­რა­ოთ. მშვი­დად აი­ღეთ თერ­მო­მეტ­რი და შე­იყ­ვა­ნეთ უკა­ნა ტან­ში. უძ­რა­ვად იწე­ქით 5 წუ­თის გან­მავ­ლო­ბა­ში. თერ­მო­მეტ­რი ამო­ი­ღეთ, ჩა­ი­წე­რეთ მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლი.

ბა­ზა­ლუ­რი ტემ­პე­რა­ტუ­რის ნორ­მა­ლუ­რი გრა­ფი­კი და­ახ­ლო­ე­ბით ასე­თია:

ციკ­ლის პირ­ვე­ლი დღი­დან მენსტრუ­ა­ცი­ის დას­რუ­ლე­ბამ­დე ბა­ზა­ლუ­რი ტემ­პე­რა­ტუ­რა თან­და­თან იწევს და­ახ­ლო­ე­ბით 37,0-დან 36,3-36,5 გრა­დუ­სამ­დე. ციკ­ლის შუ­ა­ში (შე­და­რე­ბით ხან­გრძლი­ვი ციკ­ლის დროს) ბა­ზა­ლუ­რი ტემ­პე­რა­ტუ­რა მერ­ყე­ობს 36,3-36,6 გრა­დუ­სე­ბის ფარ­გლებ­ში. მომ­დევ­ნო მენსტრუ­ა­ცი­ის და­წყე­ბამ­დე 2 კვი­რით ადრე მწიფ­დე­ბა კვერ­ცხუ­ჯრე­დი, რის გა­მოც ბა­ზა­ლუ­რი ტემ­პე­რა­ტუ­რა სამი დღის გან­მავ­ლო­ბა­ში 37,1-37,3 გრა­დუ­სამ­დე იმა­ტებს (ქა­ლე­ბის უმ­რავ­ლე­სო­ბას ტემ­პე­რა­ტუ­რა აწე­ვამ­დე 1-2 დღით ადრე ერ­თბა­შად 0,1-0,2 გრა­დუ­სით უქ­ვე­ით­დე­ბა).

II ფა­ზა­ში ბა­ზა­ლუ­რი ტემ­პე­რა­ტუ­რა 37,0-37,4 გრა­დუ­სის ფარ­გლებ­შია.მენსტრუ­ა­ცი­ის და­წყე­ბამ­დე 2-3 დღით ადრე ბა­ზა­ლუ­რი ტემ­პე­რა­ტუ­რა იწყებს დაქ­ვე­ი­თე­ბას და და­ახ­ლო­ე­ბით 37,0 გრა­დუსს აღ­წევს.სხვა­ო­ბა მე­ო­რე ნა­ხევ­რის სა­შუ­ა­ლო ბა­ზა­ლურ ტემ­პე­რა­ტუ­რა­სა და პირ­ვე­ლი ნა­ხევ­რის ბა­ზა­ლუ­რი ტემ­პე­რა­ტუ­რის მაჩ­ვე­ნებ­ლებს შო­რის 0,4-0,5 გრა­დუს­ზე ნაკ­ლე­ბი არ უნდა იყოს. ვირუ­სუ­ლი და­ა­ვა­დე­ბის დროს შე­დე­გი მცდა­რია, ამი­ტომ ტემ­პე­რა­ტუ­რის კონ­ტროლს აზრი არ აქვს. ბა­ზა­ლურ ტემ­პე­რა­ტუ­რა­ზე ასე­ვე გავ­ლე­ნას ახ­დენს სხე­უ­ლის ტემ­პე­რა­ტუ­რის მა­ტე­ბით მიმ­დი­ნა­რე ზო­გა­დი და­ა­ვა­დე­ბა, სქე­სობ­რი­ვი კონ­ტაქ­ტი სა­ღა­მოს (მით უმე­ტეს, დი­ლით), ალ­კოჰო­ლის მი­ღე­ბა, ბა­ზა­ლუ­რი ტემ­პე­რა­ტუ­რის გა­ზომ­ვა უჩ­ვე­უ­ლო დროს, გვი­ან და­ძი­ნე­ბა (მა­გა­ლი­თად, და­წე­ქით 3 სა­ათ­ზე, ტემ­პე­რა­ტუ­რა კი 6-ზე გა­ი­ზო­მეთ), სა­ძი­ლე პრე­პა­რა­ტის მი­ღე­ბა, მძი­მე ფი­ზი­კუ­რი დატ­ვირ­თვა, აქ­ტი­უ­რი სპორ­ტით და­კა­ვე­ბა. ეს გა­დახ­რე­ბი აუ­ცი­ლებ­ლად უნდა მი­ე­თი­თოს ფურ­ცელ­ზე.

- რო­გორ უნდა გა­ნი­სა­ზღვროს და­ორ­სუ­ლე­ბის­თვის ხელ­საყ­რე­ლი დღე­ე­ბი?

- ბა­ზა­ლუ­რი ტემ­პე­რა­ტუ­რის მე­თო­დით თუ ვი­ხელ­მძღვა­ნე­ლებთ, არც ისე დიდი უსაფრ­თხო პე­რი­ო­დი დაგ­ვრჩე­ბა. მა­გა­ლი­თად, 28-დღი­ა­ნი ციკ­ლის დროს მხო­ლოდ 10 დღეა უსაფრ­თხო. პრო­გეს­ტე­რო­ნის უკ­მა­რი­სო­ბის დროს, რის გან­სა­ზღვრაც სპე­ცი­ა­ლუ­რი გა­მოკ­ვლე­ვე­ბით არის შე­საძ­ლე­ბე­ლი, უსაფრ­თხო პე­რი­ო­დი უფრო ხან­მოკ­ლეა. მე­თო­დი მო­უ­ხერ­ხე­ბე­ლია იმი­თაც, რომ ტემ­პე­რა­ტუ­რის გა­ზომ­ვა სა­ჭი­როა ყო­ველ­დღე, გან­სა­კუთ­რე­ბით - დაკ­ვირ­ვე­ბის და­სა­წყის­ში. 28 დღე­ზე ხან­გრძლი­ვი ან ხან­მოკ­ლე ციკ­ლის შემ­თხვე­ვა­ში შე­სა­ბა­მი­სად ხან­გრძლივ­დე­ბა ან მოკ­ლდე­ბა I ფაზა (ტემ­პე­რა­ტუ­რის მო­მა­ტე­ბამ­დე), ხოლო II ფაზა ნე­ბის­მი­ერ შემ­თხვე­ვა­ში არ უნდა იყოს 12-14 დღე­ზე ნაკ­ლე­ბი. და­ორ­სუ­ლე­ბის­თვის ხელ­საყ­რე­ლი დღე­ე­ბის გა­მო­სათ­ვლე­ლად აუ­ცი­ლე­ბე­ლია ბა­ზა­ლუ­რი ტე­მე­რა­ტუ­რის გა­ზომ­ვა არა­ნაკ­ლებ 3-4 ციკ­ლის გან­მავ­ლო­ბა­ში.

იდე­ა­ლუ­რი ციკ­ლის შემ­თხვე­ვა­ში ეს პე­რი­ო­დი ამ­გვა­რად გა­მო­ით­ვლე­ბა:

იმ დღი­დან, რო­დე­საც ტემ­პე­რა­ტუ­რა გა­დაკ­ვეთს 37,0 გრა­დუ­სის ნიშ­ნულს, უნდა გა­და­ით­ვა­ლოთ 6 დღე უკან და 6 - წინ. 28-დღი­ა­ნი ციკ­ლის დროს ეს ციკ­ლის მე-14 დღეს ემ­თხვე­ვა (ამ დროს ხდე­ბა კვერ­ცხუ­ჯრე­დის მომ­წი­ფე­ბა), ციკ­ლის 1-ელი­დან მე-7 დღემ­დე და 21-ე დღი­დან ციკ­ლის დას­რუ­ლე­ბამ­დე კი შე­გიძ­ლი­ათ თავი არ და­იც­ვათ. გა­ით­ვა­ლის­წი­ნეთ: თუ სხვა­დას­ხვა ციკლში 37,0-ის გა­დაკ­ვე­თა სხვა­დას­ხვა დღეს მოხ­და, მა­შინ სა­რის­კო პე­რი­ო­დის გან­სა­ზღვრი­სას 6 დღეს უკან ნაკ­ლე­ბი მაჩ­ვე­ნებ­ლი­დან გა­და­ით­ვლი­ან, ხოლო წინ - მე­ტი­დან. იგი­ვეა პრინ­ცი­პი მოკ­ლე ციკ­ლის შემ­თხვე­ვა­ში. მა­გა­ლი­თად, თუ ციკ­ლი 21 დღე გრძელ­დე­ბა, მა­შინ კვერ­ცხუ­ჯრე­დის მომ­წი­ფე­ბა უკვე მე-7 დღეს არის მო­სა­ლოდ­ნე­ლი. შე­სა­ბა­მი­სად, სა­ში­შია მე-2-13 დღე­ე­ბი, თუ ოვუ­ლა­ცი­ის დღე არ მოძ­რა­ობს.

- სა­ი­დან იჭ­რე­ბა ორ­გა­ნიზ­მში ინ­ფექ­ცია?

- ინ­ფექ­ცია ეგ­ზო­გე­ნუ­რიც შე­იძ­ლე­ბა იყოს და ენ­დო­გე­ნუ­რიც. პირ­ველ შემ­თხვე­ვა­ში ინ­ფექ­ცია იჭ­რე­ბა გა­რე­დან - სა­შო­დან (გა­სინ­ჯვის, სქე­სობ­რი­ვი კავ­ში­რის დროს, სა­მე­დი­ცი­ნო ინ­სტრუ­მენ­ტე­ბის სა­შუ­ა­ლე­ბით). მე­ო­რე შემ­თხვე­ვა­ში ინ­ფექ­ცია სა­ს­ქე­სო ორ­გა­ნო­ებ­ში ხვდე­ბა სხვა ორ­გა­ნო­ე­ბი­დან, სხვაგ­ვა­რად რომ ვთქვათ, ხდე­ბა თვით­დას­ნე­ბოვ­ნე­ბა. ამ პე­რი­ოდ­ში ბევ­რი რამ არის და­მო­კი­დე­ბუ­ლი ორ­გა­ნიზ­მის იმუ­ნუ­რი სის­ტე­მის მდგო­მა­რე­ო­ბა­ზე. რო­დე­საც იმუ­ნუ­რი სის­ტე­მა ძლი­ე­რია, ინ­ფექ­ცია არ ვრცელ­დე­ბა, იმუ­ნუ­რი სის­ტე­მის და­სუს­ტე­ბი­სას კი მიკ­რო­ბე­ბი იო­ლად ერე­ვი­ან ორ­გა­ნიზმს და მშო­ბი­ა­რო­ბის შემ­დგომ და­ა­ვა­დე­ბებს იწ­ვე­ვენ. მცი­რე მენ­ჯის ღრუს ორ­გა­ნო­ებს უმ­თავ­რე­სად ჩირ­ქო­ვა­ნი სტა­ფი­ლო­კო­კი, სტრეპ­ტო­კო­კი, ნაწ­ლა­ვის ჩხი­რი აინ­ფი­ცი­რებს. თავ­და­პირ­ვე­ლად მიკ­რო­ბი საშ­ვი­ლოს­ნოს ყელ­ზე, სა­შო­ზე ან შო­რის­ზე არ­სე­ბუ­ლი ნა­ხეთ­ქი­დან საშ­ვი­ლოს­ნოს შიგ­ნი­თა გარსში იჭ­რე­ბა. თუ ორ­გა­ნიზ­მი და­სუს­ტე­ბუ­ლია, მკურ­ნა­ლო­ბა არას­წო­რად ჩა­ტარ­და ან თა­ვად მიკ­რო­ბია ძალ­ზე ვირუ­ლენ­ტუ­რი, ის პირ­ვე­ლა­დი კე­რის გა­რე­თაც ვრცელ­დე­ბა. ამის შე­დე­გად ზი­ან­დე­ბა საშ­ვი­ლოს­ნოს ღრმა შრე­ე­ბი, საშ­ვი­ლოს­ნოს ირ­გვლივ არ­სე­ბუ­ლი ქსო­ვი­ლი, მენ­ჯის ღრუს პე­რი­ტო­ნე­უ­მი, საშ­ვი­ლოს­ნოს, მენ­ჯი­სა და ბარ­ძა­ყის ვე­ნე­ბი. მიკ­რო­ბე­ბი მთელ ორ­გა­ნიზ­მში მი­მო­ი­ფან­ტე­ბა და ან­თე­ბი­თი პრო­ცე­სი რთულ­დე­ბა სეფ­სი­სით.

ამ­რი­გად, ინ­ფექ­ცი­ის გავ­რცე­ლე­ბის სქე­მა შე­იძ­ლე­ბა შემ­დეგ­ნა­ი­რად წარ­მო­ვიდ­გი­ნოთ:

პირ­ვე­ლი ეტა­პი - ინ­ფექ­ცია შე­მო­ი­ფარ­გლე­ბა სამ­შო­ბი­ა­რო ჭრი­ლო­ბით (ენ­დო­მეტ­რი­ტი);

მე­ო­რე ეტა­პი - ინ­ფექ­ცია ვრცელ­დე­ბა სამ­შო­ბი­ა­რო ჭრი­ლო­ბის გა­რეთ, მაგ­რამ მა­ინც ლო­კა­ლი­ზე­ბუ­ლია (მეტ­რი­ტი, პა­რა­მეტ­რი­ტი, შე­მო­სა­ზღვრუ­ლი თრომ­ბოფ­ლე­ბი­ტი);

მე­სა­მე ეტა­პი - ინ­ფექ­ცია გა­ნაგ­რძობს გავ­რცე­ლე­ბას (გავ­რცო­ბი­ლი პე­რი­ტო­ნი­ტი, ინ­ფექ­ცი­ურ-ტოქ­სი­კუ­რი შოკი, პროგ­რე­სი­რე­ბა­დი თრომ­ბოფ­ლე­ბი­ტი);

მე­ო­თხე ეტა­პი - ინ­ფექ­ცია გე­ნე­რა­ლი­ზე­ბულ სა­ხეს იღებს (სეფ­სი­სი მე­ტას­ტა­ზე­ბის გა­რე­შე და მე­ტას­ტა­ზე­ბით).

ambebi.ge