კვლევის თანახმად, არსებობს "ფეისბუქის" 4 ტიპის მომხმარებელი: "ურთიერთობის მშენებლები" (relationship builders), "ფანჯარაში მყიდველები" (window shoppers), "გამომცხადებლები" (town criers) და "სელფომანები" (selfies). დასკვნა გაკეთდა კვლევის საფუძველზე, რომელიც მოიცავდა 48 განსხვავებულ მოცემულობას და გამოკითხულთა მოქმედებას ამ სიტუაციებში. თუმცა აღსანიშნავია,
"ფეისბუქს" იყენებენ, როგორც ადამიანები თავის დროზე იყენებდნენ ელექტრონულ ფოსტასა და ფიქსირებულ ტელეფონებს. მათი მიზანი ახლობლებსა და მეგობრებთან ურთიერთობის გაღრმავებაა. მათი მოტივი სოციალური ქსელის გამოყენებისთვის არის ის, რომ ახლობლების მიმართ გამოხატონ სიყვარული და ანალოგიურად მიიღონ საპასუხო გრძნობა. ისინი სოციალურ ქსელს განიხილავენ არა როგორც ღია ვირტუალურ სივრცეს, არამედ შეზღუდულ მცირე წრეს. იშვითად აზიარებენ "ფეისბუქზე" პოსტებსა და ფოტოებს, სამაგიეროდ სხვებს ხშირად უკომენტარებენფანჯარაში მყიდველები
ფიქრობენ, რომ "ფეისბუქი" სოციალური ვალდებულებაა, თანამედროვე ცხოვრების აუცილებელი ნაწილია და სწორედ ამიტომ აქვთ პირადი გვერდი სოციალურ ქსელში. ისინი ძალიან იშვიათად აზიარებენ პერსონალურ ინფორმაციას, ფოტოებს და ამბებს. ასევე, ნაკლებად იწონებენ ან აკომენტარებენ სხვის აქტივობას. ფიქრობენ, რომ არაა საჭირო მათი ცხოვრების საინტერესო მომენტების "ფეისბუქზე" გაზიარება, რადგან ადამიანები, ვინც ეს ამბავი უნდა იცოდეს, იმ მომენტში ისედაც მათთანაა.
გამომცხადებლები
ამ კატეგორიის ადამიანები უმეტესად ჟურნალისტები და სოციალურად აქტიური ადამიანები არიან. ასეთი ანგარიში სოციალურ ქსელში არ აღწერს მათ რეალურ ცხოვრებას. ისინი აქვეყნებენ ყველა საინტერესო ამბავს, რაც გარშემო ხდება და არც აინტერესებთ, ვინმე მოიწონებს და დააკომენტარებს თუ არა მას. მიუხედავად იმისა, რომ "გამომცხადებლები" სოციალურ ქსელში აქტიურობით მედიასაშუალებებსაც კი შეიძლება უწევდნენ კონკურენციას, ისინი ნაკლებად პოსტავენ საკუთარ ამბებს.
"მე "ფეისბუქზე" არ ველაპარაკები ჩემს ახლობლებს" - ასეთია მათი მოტივი სოციალურ ქსელში აქტიურობისას. პირადი ურთიერთობისთვის ისინი ტელეფონს ამჯობინებენ.სელფომანი
ის "ფეისბუქს" იმავე მიზნით იყენებს, როგორც "ურთიერთობის მშენებელი". ისინი აქვეყნებენ ფოტოებს, ვიდეოებს, სტატუსებს. თუმცა, ამას ყურადღების მისაქცევად აკეთებენ. "რაც მეტი მოწონების შეტყობინება მომდის, მით მეტად მიღებული ვარ ჩემი მეგობრებისგან," - ასე ფიქრობენ "სელფომანები". ერთ-ერთმა "სელფომანმა" ინტერვიუერმა განაცხადა, რომ არაფერს ნიშნავს, თუ ის ფოტოს გადაიღებს და უბრალოდ ტელეფონში ექნება, მაგრამ "ფეისბუქზე"ატვირთვის შემთხვევაში უკვე რაღაც მნიშვნელოვანი აქვს გაკეთებული. ამ შემთხვევაში ადამიანები "ფეისბუქზე" ქმნიან სხვა, უკეთეს "მეს".
"ფეისბუქი" მეტად პოპულარულია საქართველოშიც და მას მომხმარებლები სხვადასხვა მიზნით იყენებენ. ფსიქოთერაპიის სახლ "დიალოგის" დამფუძნებელი, ფსიქოლოგი, გეშტალტთერაპევტი ქეთევან მესხიშვილი განმარტავს, რომ "ფეისბუქზე" აქტივობების მიხედვით შესაძლებელია ადამიანის ტიპის ამოცნობა, თუმცა არა 100%-იანი სიზუსტით.
"კონკრეტული ინსტრუქცია, თუ როგორ უნდა ამოვიცნოთ ადამიანი "ფეისბუქ" აქტივობების მიხედვით არ არსებობს, თუმცა თუ დავაკვირდებით ეს რთული ნამდვილად არაა - პოსტებში იმის გარკვევაც შესაძლებელია, თუ რამდენად გულწრფელია ადამიანი. მაგალითად, პოსტი და ემოცია გულწრფელია, როცა ის ექსპორმტადაა დაწერილი. თუ ადამიანი იშველიებს ციტატებს, სრულიად გამართული წინადადებებით წერს, ეტყობა, რომ კარგად ნაფიქრია და ამ დროს პირველადი ემოცია ხშირად იკარგება ხოლმე. ამას შეიძლება მიზანმიმართულადაც აკეთებდნენ," - განმარტავს ქეთევან მესხიშვილი.
"ფეისბუქის" განსაკუთრებული პოპულარობა განაპირობა იმ ფაქტმაც, რომ მისი სახით ადამიანებს გაუჩნდათ გარკვეული სივრცე, რომელშიც შინაგან მოთხოვნილებებს იკმაყოფილებენ, არიან ისეთები და აკეთებენ იმას, რაც რეალურ ცხოვრებაში არ აქვთ.
თუ სოციალური ქსელით გსურთ წარმოდგენა შეგექმნათ როგორი ტიპის ადამიანთან გაქვთ საქმე, მაშინ დააკვირდით:
- სამეგობრო წრეს - ვიწრო წრე ყავს მეგობრებში თუ ბევრი უცნობი ადამიანი
- პოსტების კონფიდენციალურობის პარამეტრებს - მეგობრებისთვის პოსტავს თუ საჯაროდ
- რამდენად ხშირად პოსტავს
- რა თემაზე წერს და აზიარებს პოსტებს
- მხოლოდ საკუთარ ფოტოებს და ისტორიებს აზიარებს, თუ სქროლვისას აღმოჩენილ მისთვის საინტერესო ყველა პოსტს"ხშირ შემთხვევაში ადამიანების რეალური ცხოვრება და ცხოვრება სოციალურ ქსელში მნიშვნელოვნად განსხვავდება. შეიძლება, ნახო ადამიანის სელფი, რომელიც ცნობილ კაფეშია, ძალიან გაპრანჭულია, იღიმის, ბედნიერია და შენც მოგინდეს მის მდგომარეობაში ყოფნა. თუმცა, როგორც წესი, ეს ადამიანები სელფის გადაღების შემდეგ სულაც არ არიან ისეთი ბედნიერები, როგორც ფოტოზე ჩანან. რეალობა და ფოტო კონტრასტულია ხოლმე. ეს იმიტომ ხდება, რომ ადამიანს ცხოვრებაში, შესაძლოა აკლდეს ბედნიერი მომენტები და მის კომპენსირებას სოციალური ქსელით ახდენდეს. თითქოს, ილუზიაში ამყოფებს საკუთარ თავს და ამას სხვასაც აჩვენებს. "ფეისბუქზე" ჩანს ის, რაც მინდა, რომ მქონდეს. შეიძლება ითქვას, "ფეისბუქი" დამოკიდებულს ხდის ადამიანს მასზე, ანუ იმ ცხოვრებაზე, რომელიც მას სოციალურ ქსელში აქვს. საბოლოოდ, როცა ადამიანი ამ ყველაფრის რეალურ ცხოვრებაში განხორციელებას ვერ ახერხებს, შეიძლება მის ცხოვრებაში კრიზისული პერიოდი დადგეს, " - განმარტავს მესხიშვილი.თუკი, ამ გზით, ადამიანი გაექცა რეალობას, შანსი იმის, რომ დაეხმაროს საკუთარ თავს და მართლა მიაღწიოს იმას, რაც აქვს "ფეისბუქზე", მცირდება. უფრო ეფექტური იქნება, ჰკითხო საკუთარ თავს - რატომ ვაკეთებ ამას? რისი მიღწევა მინდა? რა მიზანს ემსახურება ცხოვრების ეს სტილი? ამით საშუალებას მისცემთ საკუთარ თავს, რომ შეცვალოთ რეალობა და დაიწყოთ საკუთარი ცხოვრების, საჭიროებების და დანაკლისების აღმოჩენა" - დასძენს ფსიქოლოგი.
- ambebi.ge
No comments:
Post a Comment